Waarde lezer, met enig regelmaat worden er vragen aan ons gesteld of opmerkingen gemaakt over de zin- en/of onzin van separate audio stroomgroepen. De bovenstaande tekening heb ik zojuist gemaakt, met excuses voor het belabberde handschrift. Mijn tennisarm, ontstaan door veel audioapparatuurgesjouw, doet het penseel in mijn hand sidderen als een dwaas dwarrelende sneeuwvlok in de winter. De huisarts vertelde me vorig jaar dat het uiteindelijk vanzelf over zou gaan, het lijkt warempel wel op corona; er lijkt geen einde aan te komen. Edoch, zeg ik beslist; het gaat weer goed komen. Sinds de inauguratie op 20 januari 2021 van de nieuwe president heb ik weer hoop.
Maar ik dwarrel af; hifi stroomgroep. De aanleg van uw stroom installatie vanaf de meterkast tot laten we zeggen het stopcontact achter uw set, dient gedaan te worden door een ervaren installatie bedrijf. Maar in praktijk blijkt toch erg vaak dat doordat de installateur doof is en nog nooit ervaren heeft hoe goed en mooi een high-end audiosysteem kan klinken, de aanleg toch niet zo ‘separaat’ is als dat de bewoner had aangenomen.
Om het te begrijpen hoeft u geen wiskundige te zijn. Wanneer u naar bovenstaande plaatje kijkt, ziet u 2 situaties: ‘A’ en ‘B’. Bijna elk huis ‘ontvangt’ in de meterkast 2 of 3 ‘fases’. Meestal 3. Per fase worden er verschillende groepen aangelegd, min of meer evenredig verdeeld wat stroomverbruik betreft, zodat u in principe elk apparaat in huis tegelijk kunt gebruiken, zonder dat de stoppen er uitvliegen. U ziet hier per fase 2 groepen, maar dat kunnen er ook 3, 4 of 5 zijn.
De netkabel tussen de meterkast en de audio/video installatie is extreem belangrijk voor de uiteindelijke geluidskwaliteit. Helaas wordt hiervoor vaak standaard grondkabel “VMvK” gebruikt, waarin de normale aarde draad ontbreekt. Van zo’n kabel wordt dan de stalen afscherming als aarde gebruikt, die een pakweg 8 maal hogere weerstand heeft dan koper. Deze kabel heeft een gevlochten metalen omhulsel bedoeld om mechanische beschadiging te voorkomen. Het doel is nadrukkelijk niet het afschermen tegen RFI/EMI. Tevens laat de kwaliteit van de gebruikte metalen koper en staal veelal behoorlijk te wensen over. In een vochtige omgeving (bijvoorbeeld onder de vloer liggend) slaan de metalen soms al binnen enkele jaren groen uit…
Gelukkig zijn er ook audiofiele kabels in langere lengtes te koop, ik beveel de Nordost ‘Blue Heaven’ of ‘Red Dawn’ aan. Nòg mooier kan ook. En hoe fijn; zo’n Blue Heaven slaat nooit groen uit. Maar dat is een terzijde.
Verder van belang; hoe goed is de kwaliteit van de aangelegde aarde cq aardedraad… En ook is het zo dat met name in oude huizen met oude aardpennen; soms zijn ze vergaan; verpulverd door de tijd. Vroeger werden aardpennen wel eens van ijzer gemaakt. Zo van ‘hup ijzeren pen in de grond’. In de meterkast kan het er goed uitzien, maar dat is dan niet zo. Met alle gevolgen van dien. Dus heeft u problemen; laat dan eens de waarde van de aarde door een installateur doormeten. En als hij er toch is; laat dan een nieuwe aardpen slaan voor uw audiogroep.
In situatie ‘A’ is er en groep gemaakt, alleen voor uw tederbeminde hifiset. Maar wanneer u inzoomt; hèt modewoord van 2020; ziet u dat groep 1 en groep 2 feitelijk aan elkaar geknoopt zijn, want ze zijn beiden ontstaan vanaf ‘fase 1’. In praktijk is het dan zo, dat wanneer ‘groep 2′ voorzien wordt van ’troep’, zoals een koffiemachien, de internetrouter, schakelende lamp stekkers, opladers, lichtdimmers, zelfs een aan/uit lichtknop, computers etc. etc., dat die vervuiling in contact komt met ‘groep 1′; uw tederbeminde audioset! En geloof me; dat laat u minder genieten van uw muziek. Afhankelijk van de hoeveelheid ’troep’ op de tweede ‘groep ‘, hetgeen rijmende is, zal de dynamiek, de resolutie, etc. etc. op een lager niveau weergegeven worden. Bijgeluiden, klippende units van luidsprekers en zelfs (kort) uitvallen van apparatuur zullen kunnen voorkomen.
Conclusie; in situatie ‘A’ heeft die separatie audiogroep, eigenlijk weinig tot geen toegevoegde waarde. Is zulks een situatie dan altijd erg verkeerd? Nee, niet per definitie. Wanneer u helemaal tevreden bent, dan is dat uiteraard helemaal akkoord. Het hangt dan eigenlijk af van welke groepen aan elkaar geknoopt worden en hoeveel storend de in uw huis aanwezige ‘stoorzenders’ zijn. Wanneer u een lamp koopt, weet u zonder het geprobeerd te hebben niet, of de bijgeleverde schakelende voeding wel- of niet goed ontworpen is. En neem van me aan; dat heeft (helaas) niets met de prijs te maken.
Wat u vervolgens ook ziet; immers bent u nog telkens ingezoomd op mijn schematische tekening; dat de aarding in uw meterkast, verbonden is met ‘fase 1’, ‘fase 2’ en ‘fase 3′. Via de aarding gaat normaliter veel ’troep’ uw huis uit; althans dat is de bedoeling. Maar laat er nou precies via die aarding, heel veel ‘stroomtroep’ rondgepompt worden, met alle nare gevolgen van dien. De aarding van de magnetron is uiteindelijk verbonden met de aarding in uw hifi stekkerblok. De aarding zit er niet voor niets, maar dit is de reden dat een enkele keer in een hifiset, de muziek beter klinkt, wanneer u de aarding van het stekkerblok achter uw set, doorknipt, als het ware. Is dat dan aan te bevelen? Nee. Die aarding is een beveiliging en een verplichting voor fabrikanten. Dus gewoon laten zitten, die aarding. Oh ja en dan nog iets; de kwaliteit van de aarding; ook daar zit weer verschil in per huis. Hoe ver is de aardpen de grond ingeslagen; stand grondwater, soorten grond. Pff, het is me wat hè.
De situatie ‘B’ is natuurlijk veel plezanter. Immer ziet u dat er één van de drie binnenkomende fases, exclusief naar uw audiogroep gaat. En u ziet ook dat er een separate aardpen is geslagen, puur en alleen voor de audiogroep. Dus wanneer u uw set wilt voorzien van de schoonst mogelijke stroom en nagenoeg geen last wilt hebben van uw koelkast, oven, LED lampen etc., is situatie ‘B’ dus ideaal. En dan hebben we het pas over een waarlijke audiogroep.
Dan nòg iets om te overdenken; die drie fases hoeven niet evenveel storingen te bevatten. Het kan dus zijn dat fase I schoner is dan fase III. Er is apparatuur waarmee een installateur dat zou kunnen meten.
Als we dan even terugzoomen naar situatie ‘A’; wanneer er toevallig van de fases, de schoonste fase is gebruikt en de verdeling over de groepen dusdanig is dat er weinig last is van de andere groepen en de aardpen toevallig erg goed z’n werk kan doen… dan bent u een gezegend audiomensch. Is alles precies tegenovergesteld… tja. Het is net als een heuse schoonmoeder; het kan meezitten en het kan tegenzitten.
Nu hoor ik u vragen: “zijn we er dan Mark”? Nee, helaas niet. U krijgt namelijk 3 fases binnen in uw huis. Die fases komen uit de straat, uw wijk, uw woonomgeving en dat alles zorgt dat de gewenste superstabiele 230 Volt en de netfrequentie van 50 Hertz, helaas niet zo superstabiel zijn. Stroom is net als de liefde; niet altijd een constante, niet altijd zoals gewenst, maar oh zo noodzakelijk! Per moment van de dag, per seconde, per uur, per dagdeel zit er in mindere mate- of meerdere mate ‘onrust’ in het ontvangen signaal. En dat benadeelt ook weer de weergave van uw hifiset. Dit is overigens de reden dat in veel huizen, de hifisets op zondagavond beter klinkt dan op andere dagen. Immers gebeurt er dan gewoon minder op het stroomnet. Maar ook dat varieert per woonwijk; immers wie- of wat er gebeurt bij onze buren, fabrieken, gebouwen in onze omgeving; wij hebben er geen invloed op. Bij Vincent in de buurt van Sneek, gaat de melkmachine bij de buurboer af en toe aan en dat is te merken in hun hifiset. En om toch nog even door te somberen; wat dacht u wat zonnepanelen doen…?
De vraag is dus; hoe ver wilt u gaan. Goede stroomkabels, stroomproducten, stekkerblokken; het al dan niet kiezen voor filters in wat voor vorm ook; kijk goed uit wat u doet. Of moet ik zeggen: hoor goed uit wat u doet. Ik verkies hier in de winkel om in de grote luisterruimte een praktisch ongefilterd QRT stekkerblok te gebruiken; het meest ruimtelijk, het grootste oplossend vermogen en het meest dynamisch. (In de kleine ruimte verkies ik echter een licht gefilterd stekkerblok). Voor mij persoonlijk het dichtst bij de ‘drama en spontaniteit’ van de muziek. Is dit QRT QB8 daarmee het meest ‘stille’ stekkerblok? Jazeker Niet. Ik kies muzikaal gezien voor het voorgaande; anderen zullen voorkeur hebben voor een gefilterd stekkerblok, zoals de ook door ons aangeboden ISOL-8 of Wireworld. De muziek klinkt dan letterlijk wat ‘schoner’ en ‘stiller’. Kortom; zoals nergens in de wereld, is er hier ook geen waarheid; doe wat het beste bij u past.
Uiteraard weet ik met bovenstaande dat hiermee niet alles is gezegd en geschreven. Maar in de basis gaat het hier over hoe een separate Audiogroep aangelegd dient te worden door een installateur. Veel succes. En graag gedaan 🙂
Copyright © 2021 AUDIO21, Heerde, door Mark van Braam.
Niets uit deze onderstaande informatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, website of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van AUDIO21.
