Waarde lezer, Inmiddels staan de Caput Mundi luidsprekers van het illustere Italiaanse merk Diesis Audio enkele weken 24/7 te spelen en voorwaar kan ik nu aankondigen dat de luidsprekers voldoende ingespeeld zijn. De laatste procenten zullen nog een paar weken in beslag nemen. Intussen heb ik tijd gehad om erover na te denken hoe ik u ga vertellen over deze ‘wonderen-der-luchtverplaatsers’. En ja, u mag best weten dat ik u wil verklappen; dit setje is wonderlijk goed en we zijn veel méér dan onder de indruk; het understatement van het jaar 2021. Vooropgesteld; Ik ben geen technicus en ga niet te diep in op de gebruikte technieken. Hoe belangrijk ook en hoe bijzonder ook de uiterst kostbare gemaakte keuzes ook zijn. Uiteindelijk gaat het erover hoe goed deze set luidsprekers is. Online zijn voldoende technische futiliteiten te ontdekken.
Een paar dingen om te bedenken; de Diesis luidsprekers hebben wel de voordelen van een hoornluidspreker, maar niet de nadelen. En dat is voor sommigen onder u gelijk iets wat niet te bevatten is. Want bij de Caput Mundi zien we een omvangrijke hoorn. En de meningen op basis van de vooroordelen maakt dat ik voorspel dat er lieden zijn die gaan roeptoeteren: “ja, ik zie het al, een hoorn; dat heeft altijd een zwaar up-front weergave en altijd erg aanwezig en je wordt er moe van”. En ik denk dan minzaam: ‘zalig zijn de armen van geest’. Maar hoe fijn; een mening kan bijgesteld worden; een luistersessie is zo gepland. Mail of bel ons.
Een luidspreker als deze, is een openbaring. Een vertelling van wat u erin stopt. Neem dat niet letterlijk, dat zou een smeerboel worden. Nee, het gaat natuurlijk over de kwaliteit van de software. Er zijn mensen die hopen dat zo’n set luidsprekers wonderen kan verrichten. Natuurlijk hoort U daar niet bij. Een gemiddelde opname wordt niet door een set luidsprekers, een top-opname. Nee, een doel van elke luidspreker is zo goed mogelijk te ‘vertellen’ wat erin gestopt wordt. Hoe simpel kan het zijn… Een goed systeem laat feilloos horen wat er gebeurt. En feitelijk weten we praktisch niets. Want; waren we bij die opname? Welke piano werd bespeeld? Welke microfoons gebruik? Welke hoeveelheid kilometers bekabeling ingezet? Welke akoestiek? Welke mastering werd toegepast; wie stond achter het mengpaneel en wat was hij of zij aan het doen? En zo kunnen we nog even doorgaan. Een hoeveelheid variabelen waar we geen weet van hebben. Vervolgens gaan we er middels een zorgvuldig samengesteld high-end systeem naar luisteren. En gaan we er wat van vinden. Maar wat is er dan wat te vinden van hetgeen we vinden.
Nog zo’n ‘must’… een hoogrendement luidspreker ‘moet’ met een buizenversterker. Het spijt me; dat is onzin. Dat ‘moet’ namelijk niet, maar mag wel. Een dikke vette solid state mag ook evengoed aan zo’n luidspreker z’n talenten laten horen. De laatste week heb ik veelal met de Nagra Classic Integrated alsook met de Nagra Classic voorversterker en Nagra Classic eindversterker gespeeld. En natuurlijk met m’n schatjes, de Jadis JA30 en Jadis JP30MC. Ook de DA50S van Jadis of een voor/eind van MastersounD, of een Gryphon Diablo 300 werkt uitstekend. De Caput Mundi is een alleseter en hoewel het mag, hoeft de elektronica niet van het soort te zijn met vijf nullen voor de komma. Dat is het leuke; U kunt bouwen.
Waarom is er door Diesis eigenlijk gekozen voor de al honderd jaar bestaande dipool techniek voor het laag. Het antwoord is eigenlijk heel simpel; hoe krijg je een laagweergave, welke de snelheid en dynamiek ‘aan kan’, van de hoorn unit. Met een bijpassend hoog rendement. En met een impedantieverloop welke plezierig ‘recht’ is voor elke versterker. Moet er dan een hoorn voor het laag komen? ja, dat zou een logische keuze zijn. Edoch… dan wordt het ook gelijk zeer groot, fysiek. En de vraag is of hier iedereen blij van wordt. Immers; het gros van de high-end systemen wordt thuis, in de huiskamer geplaatst en dan is een (op dit niveau vereiste) minimale 1 meter brede hoorn niet altijd wenselijk. Ter vergelijk, de breedte van de Caput Mundi beslaat precies de helft, namelijk ‘slechts’ 50 centimeter. Om het plaatje compleet te maken, de hoogte is 142 centimeter en de diepte 35 centimeter. Al met al ‘flink’, maar plaatsbaar. En wat uw eventuele schoonmoeder van vindt; ach dat is toch niet van belang. Daarop voortbordurend; mijn tederbeminde wederhelft houdt van grote luidsprekers! En zo zie je maar; sommige (on)dingen slaan een generatie over. Erg plezierig. En geen terzijde 🙂
Terug over de weg die Diesis ooit insloeg; geen hoorn voor de laagunits, maar wel de snelheid en dynamiek in de lage regionen, waarbij het laag meer klankmatige inhoud heeft dan een laag-hoorn unit. Dus niet zozeer ‘meer’, maar een klankmatig opgevuld laag. Het is vrij makkelijk te vergelijken met de lage ‘E’ van de contrabas welke hier in de zaak staat. In de praktijk van alle dag, staan de Caput Mundi’s alhier zo’n 2.92 meter uit elkaar en dat resulteert dat de luisterafstand bij voorkeur ook zo’n 3 meter zou bedragen. Maar om de een of andere reden luister ik liever altijd wat ‘te ver’, dus heb de bank een halve meter verder geschoven. En dat gaat uitstekend, kan ik u verklappen en is daardoor erg plezierig voor mij als non-conformist. Hoe dan ook; de luidsprekers van Diesis Audio zijn in die zin niet erg kieskeurig en de ‘driehoek’ is bepaald geen must. Een luisterruimte voor deze weergevers zou ik adviseren vanaf 20m2. .
De vorm van de hoorn en ‘verstralingshoek’, zorgen voor een grote spreiding, ver buiten de assen. Gemaakt; of is het beter te zeggen; geboetseerd uit Corian. Een gepatenteerd ‘goedje’ van DuPont. Voor dit doel gekozen vanwege de specifieke eigenschappen. Het is erg sterk, vervormd niet en hierdoor is de hoorn slechts 6 millimeter dik. Pardon; dun. Het maakt dat de hoorn, ondanks z’n forse afmeting, er toch luchtig uitziet; afhankelijk van de kleurstelling, zelfs lijkt te zweven. Wat gebruikte materialen betreft hebben we het onder andere over Clad58, Corian, geanodiseerd aluminium, RVS, PVC, MDF en hout; elk stukje van de Caput Mundi is gemaakt van het materiaal welke het meest geschikt is voor z’n functie. En er wordt bij Diesis Audio dan niet naar de kosten gekeken.
Hetgeen u ziet, lijkt aan de voorkant wellicht een kast te zijn. Maar de schone schijn bedriegt; zoals mevrouw Bouquet echt niet van adelijke komaf is. Het geheel is feitelijk een ‘hou-vast’ voor de units, het filter en alles waaruit deze luidsprekers ontstaan. Een kast-loos geheel en dat verklaart gelijk dat er geen kast-kleuring is. Ik vroeg een aantal maken aan bezoekers welke luidsprekers zwaarder zouden zijn; de ‘Dynamis’ van Diapason of deze Diesis Audio ‘Caput Mundi’. Het laat zich raden.
Hoornluidsprekers hebben wel eens de neiging om wat ‘diffuus’ hun presentatie te doen. Niet bij de luidsprekers van Diesis en dus niet bij de Caput Mundi. De muzikanten staan live in de ruimte, bijna eng hoe realistisch. En niet opgeblazen, zoals ik met name grotere hoornluidsprekers heb horen doen, nee een viool is een viool, een zangeres een zangeres en een groots metropoolorkest een groots orkest. Wanneer de informatie van de elpee, liggende op een Pluto draaitafel (aangestuurd door de Gold Note PH1000) of een cd speler het in zich heeft, zal het podium diep zijn. Grenzeloos. En zoals al eerder aangehaald; niet zo up-front als sommige grotere hoorns het willen doen voorkomen.
Vanmiddag stonden we met een paar mensen te luisteren. Één van hen moest gereanimeerd worden; het ademloos luisteren ging hem niet goed af. (Schrikt U niet; dit is een grapje). Hij zei: “het gaat allemaal zo ongehoord makkelijk”. En raker dan dat kan een bull’s-eye niet geraakt zijn.
Wat ‘doet’ een Caput Mundi van Diesis Audio; hoe omschrijf ik dit in slechts één woord… Wat dacht u van:
“De sensatie van Realisme”
Copyright © 2021 AUDIO21, Heerde, door Mark van Braam. En wellicht denkt u nog eens na over de uitspraak van de Engelse romanschrijver Aldous Huxley. Òf was het toch zo dat Nietzsche eerder was met die woorden naar z’n kameraad Wagner… Hoe dan ook:
“Na de stilte komt muziek het dichtst bij het zeggen van het onzegbare”.
Niets uit deze onderstaande informatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, website of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van AUDIO21.
